Бліжэйшую сваячку Дзеда Мароза ведае кожны – гэта яго ўнучка
Снягурка. Яны жывуць у Белавежская пушчы, у прыгожым уераме, з радасцю
сустракаюць гасцей, ладзяць для іх вясёлыя святы. А вось пра тое, што ў
Беларусі жывуць яшчэ некалькі родзічаў Дзеда Мароза, вядома не ўсім. Давайце
завітаем да іх.
Зімнік Налібоцкі і яго світа
Кажуць ,што ў аладосці Зімнік быў строгі і незгаворлівы. Да гэтай пары
беларусы чакаюць моцнай сцюжы, калі ўбачаць, як з лесу выходзіць невысокі стары
з белым, як снег, валасамі і доўгай сівой барадой.
Аднак з узростам Зімнік стаў дабрэйшы і нават пасябраваў з дзеткамі. Ён
запрашае іх ў госці, наладжвае гульні і жарты, а яшчэ знаёміць са сваім лепшым
сябрам – гномам. Адкуль у Налібоцкай пушчы гном, ніхто ўжо не памятае. Можа,
прывёз калісьці Зімніку ліст з Паўночнага полюса ад Санта-Клаўса ды так і
застаўся назаўсёды ў казачным беларускім лесе.
Гарэза Зюзя Паазёрскі
Самы старэйшы ў Марозавай сям’і – яго прадзядуля Зюзя Паазёрскі. Вобраз
Зюзі ў беларускай міфалогіі адзін з самых старажытных. Яму ужо некалькі тысяч
гадоў. Нашы продкі лічылі яго богам холаду і зімы. І сёння людзі часта кажуць: “Змёрз
як зюзя” Міфічны бог Зюзя хадзіў з непакрытай галавой і басанож нават у люты
мароз. Сагравалі яго толькі доўгая барада і шуба, якой ён малаціў па дрэвах.
Тыя трашчалі – і людзі разумелі, што хутка прыцісне мароз. А бывала, пакліча
Зюзя Пургу і Мяцеліцу і наладзяць яны такую кругаверць, ажно свет белым
зробіцца. Ім весела, а людзям не тое, што на вуліцу не выйсці, - нават дзверы
прыадчыніць страшна было!
Але аднойчы надакучыла снежнаму дзеду туліцца ў лесе пад карчамі і ён,
узяўшы прыклад са сваіх праўнікаў, пабудаваў сабе сядзібу недалёка ад горада
Паставы. Так і стаў Зюзем Паазёрскім. Чараўнік ён вясёлы і таварыскі, таму
побач з сядзібай хутка вырасла цэлая вёсачка – Зюзева ваколіца. У ёй у
невялічкіх церамочках пад саламянямі сэхамі пасяліліся стараытныя духі –
таксама вялікія штукатуры-жартаўнікі. Пакуль госці Зюзі праз трое варотаў па
трох мастах дабяруцца да сядзібы, ім многае прыйдзецца пераадолець: не
напалохацца Хапуна, разгадаць хітрыкі Бабы Напасці, упэўніць у сваіх добрых
намерах Ледавіка і Агневіка…
Затое пасля ўсіх выпрабаванняў гасцей чакаюць гарачая травяная гарбата з
самавара, блінцы і пернікі, прыгатаваныя па старажытных рэцжптах. А яшчэ жарты,
спаборніцтвы і, зразумела, карагод вакол ёлкі. Нягледзячы на свій шаноўны
ўзрост, Зюзя выканае вясёлы танец, як
тысячы гадоў таму, басанож на снезе. А ў самы разгар свята ў госці абавязкова
завітаюць Дзеда Мароза і Снягурку, бо які ж год без іх?
